-ая, -ое1. (о цвете - темный) қара, шымқай қара, қоңыр, қара қошқыл;-черная краска қара бояу;-черное платье қара көйлек;-черный хлеб қара нан;2. перен. (мрачный, тяжелый) жаман, қаралы, ауыр;-черные мысли жаман ойлар;-черные дни қаралы күндер;3. перен. (преступный, злой, дурной) қара, жауыз;-черные силы реакции реакцияның қара күштері;4. (не главный, подсобный) жанама, қосалқы;-черный ход жасырын есік, жанама есік;5. уст. (физически тяжелый, грязный) қара;-чернаяработа қара жұмысчерные металлы қара металдар (хром, марганец, темір т.б.); черная металлургия қара металлургия;- черный пар с.-х. қара пар (егін егілмеген, шөп шықпаған жер);черный лес қара орман, жапырақты орман;-черная биржа астыртын биржа (капиталистік елдерде алып сатарлық жасалатын биржа); черный рынок қарабазар;-черные списки дорев.разг. қара тізімдер;- на черныйдень ауыр күндер үшін
1.кара; ч. краска кара буяу; ч. платье кара күлмәк; ч. дым кара төтен 2.сөйл.пычрак, керле 3.күч.авыр, кайгылы, кара, караңгы; ч. дни кара көннәр; ч. мысли кара уйлар; видеть всё в ч. свете бөтен нәрсәне кара итеп күрү 4.кара (квалификациясез); ч. работа кара эш 5.күч.кара, мәкерле, усал; ч. силы кара көчләр 6.арт, арткы; ч. ход кара ишек 7.сущ. чёрные мн.каралар (шашка, шахмат фигуралары тур.); ходить чёрными каралар белән йөрү △ на ч. день кара көнгә; ч. баня кара мунча; ч. кошка пробежала между ними араларыннан кара песи узган; ч. список кара исемлек; ч. рынок кара базар; ругать ч. словами яман сүзләр белән тиргәү
negro, preto; (темный) escuro, farrusco; (служебный) de serviço; (мрачный) negro, tétrico; (коварный) negro, pérfido; м negro m, preto m; мн играть черными (шахматы, шашки) jogar com as pretas